Deze paragraaf beschrijft in hoofdlijnen de onderhoud– en beheerplannen voor de gemeentelijke kapitaalgoederen: wegen, riolering, gebouwen, groen en water. In de beheerplannen staan de meerjarige onderhoudsprogramma’s met de financiële middelen die daarbij horen, evenals het gewenste kwaliteitsniveau van de voorzieningen.
De gemeente Heerde beheert een groot oppervlak aan openbare ruimte, waarin wordt gewoond, gewerkt en gerecreëerd. Hiervoor zijn wegen, riolering, bruggen, openbare verlichting, watergangen, groen, speelplekken, bos en gebouwen nodig. De kwaliteit en het onderhoud van deze kapitaalgoederen is bepalend voor het voorzieningenniveau, het ‘beeld’ van de gemeente en de (jaarlijkse) lasten.
Het grootste deel van de werkzaamheden aan kapitaalgoederen komt voort uit de verantwoordelijkheden van de gemeente als eigenaar en beheerder van de publieke ruimte en van een aantal eigendommen.
Beleidskader
Paragraaf 12 van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) zegt dat de paragraaf over het onderhoud kapitaalgoederen in elk geval de kapitaalgoederen wegen, riolering, water, groen en gebouw moet bevatten. Daarvan moeten het beleidskader, de uit het beleidskader voortvloeiende financiële consequenties en de vertaling van de financiële consequenties in de begroting worden beschreven.
De beheerplannen
Riolering
In de gemeente Heerde ligt 248 kilometer hoofdriolering. Hiervan is 102 kilometer drukriolering of persleiding. Aan het onderhoud is in 2018 met name in het elektromechanisch gedeelte geïnvesteerd. De overige leidingen zijn vrij vervalleidingen waarvan het grootste deel een gemengd rioolstelsel is. Het afkoppelen van het hemelwater van het gemengde stelsel heeft prioriteit. In 2018 is een aantal wegen (Beatrixweg, Brandstraat, Kastanjelaan en een deel van de Acacialaan) afgekoppeld in combinatie met de reconstructie van wegen.
Wegen
Voor het wegenbeheer is een geactualiseerd beheerplan opgesteld voor de periode 2013-2022. De gemeente Heerde heeft 245 kilometer weg (exclusief onverharde weg) in beheer. De oppervlakte van deze verharding is 1.350.000 m2. In het beheerplan wegen 2013-2022 staat de financiële behoefte voor het totale onderhoud hiervan. Eenmaal per vijf jaar wordt het beheerplan geactualiseerd. In 2018 is het beheerplan geactualiseerd.
Voor het onderhoud van wegen is er structureel een exploitatiebudget van € 580.000,-, gebaseerd op het concept beheerplan 2018-2027 opgenomen. Hierin in rekening gehouden met de areaaluitbreiding als gevolg van de Hoogwatergeul. Door de budgetfreeze is het budget verlaagd met een bedrag van € 197.919,-. Het resterende bedrag is met name gebruikt voor het onderhoud van de Kromme Allee, Elburgerweg, Berkenlaan, Revelingseweg, Hoenderweg en herstraten Prins Bernhardlaan. Daarnaast is er in 2018 een investeringsbudget van € 200.000,- voor de reconstructie van de Beatrixweg uitgegeven en een investeringsbudget van € 200.000,- voor herstel van de Kerkdijk en De Stege als gevolg van de beschadiging van de wegen vanwege de transporten die voor de uitvoering van de hoogwatergeul heeft plaatsgevonden.
Kunstwerken
De gemeente beheert 49 bruggen, 4 viaducten, 21 steigers en 133 duikers met toebehoren. De financiële gevolgen voor de instandhouding van deze kunstwerken zijn in beeld. Het beheerplan kunstwerken 2013-2017 wordt als gevolg van de areaalwijzigingen Hoogwatergeul en gebiedsontwikkeling Veessen-Wapenveld eerst in 2019 geactualiseerd. Bij deze actualisatie worden ook alle nieuwe bruggen, duikers en aanlegvoorzieningen uit de Hoogwatergeul en gebiedsontwikkeling meegenomen. Het onderhoudsbudget, gebaseerd op niveau C (de ondergrens van verantwoord beheer) conform de door de gemeenteraad vastgestelde kwaliteitsvisie Openbare Ruimte, voor 2019, is door deze nieuwe voorzieningen bijgesteld. In 2018 zijn 3 bruggen over de Nieuwe Wetering hersteld. Ook is er groot onderhoud uitgevoerd aan de Oost Indische brug in Hoorn over het Apeldoorns Kanaal en de Ellenhoornbrug over de Evergunne.
Watergangen
De gemeente beheert ongeveer 105 km watergangen met toebehoren als (kleine) duikers en beschoeiingen. Het beheer hiervan wordt zo uitgevoerd, dat dit een goede waterafvoer bevordert. Voor de watergangen is geen beheerplan aanwezig. De lengte van de watergangen is bekend en het is voldoende om eenmaal per jaar het uitmaaien te laten uitvoeren.
Openbare verlichting
In de gemeente Heerde staan ongeveer 3.600 lichtpunten. Het huidige beheer richt zich op tijdige vervanging van lichtmasten en armaturen, waarbij het verlichtingsniveau wordt verbeterd en zo mogelijk het energieverbruik verminderd. Het beleidsplan Openbare Verlichting is in 2015 geactualiseerd en vastgesteld. Het geldt voor de periode 2015-2025. Een nader beheerplan is niet nodig om onderhoud en vervanging uit te voeren. Er zijn het afgelopen jaar 126 armaturen vervangen door LED armaturen . Ook zijn er 48 masten vernieuwd. Dit is wat minder dan gebruikelijk maar dit komt door de budgetfreeze.
Openbaar groen
De gemeente Heerde onderhoudt 169.135 m2 beplanting, 3.982 meter hagen, 2.861 are intensief gazon, 925 are bermen en ongeveer 17.840 bomen (inventarisatie 2018). Voor het onderhoud van het openbare groen is in 2013 een groenbeleidsplan vastgesteld. In 2015 is de kwaliteitsvisie openbare ruimte vastgesteld. In 2016 is het beheerplan Openbaar Groen 2016-2020 vastgesteld. Het budget is gebaseerd op het onderhoudsniveau C. Naast de groenelementen onderhoudt de gemeente ook 35 speelplekken en 4 speeltuinen, met in totaal 294 toestellen. Voor de speeltuinen worden de verplichte controles uitgevoerd en is de gemeente eindverantwoordelijk voor de onderhoudsstaat. Het onderhoudsniveau is gebaseerd op B omdat bij niveau C minder toestellen bruikbaar zijn.
Bos
De gemeente Heerde beheert zo’n 383 hectare bos en 147,5 hectare overige natuurgebieden (heide). Deze hebben zowel een functie voor de natuur, de recreatie als de houtproductie. Voor de exploitatie is de houtoogst belangrijk. Dit vindt op een duurzame manier plaats, omdat er als regel niet meer wordt geoogst dan dat er jaarlijks bijgroeit.
Gebouwen
De gemeente is eigenaar van ruim 32 gebouwen (multifunctionele gebouwen, woonhuizen, gemeentehuis, sporthal, gymzalen, sportzaal, brandweerkazerne, diverse scholen en gebouwen op diverse begraafplaatsen).
Er is een beheerplan 2015-2024 opgesteld. In 2019 wordt er een geactualiseerd beheerplan vastgesteld. Op basis van het beheerplan worden de onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Dit gebeurt planmatig, doelmatig en efficiënt. Voorkomen dient te worden dat er (duur) achterstallig onderhoud moet worden uitgevoerd. Jaarlijks worden de gemeentelijke gebouwen geïnspecteerd en volgt er een onderhoudsrapportage. Waar nodig worden vanwege het wettelijk kader gebouwen aangepast aan Arbo-eisen, brandveiligheid en gebruiksvergunningen.