In deze paragraaf wordt een opsomming gegeven van risico’s die hun weerslag kunnen hebben op de gepresenteerde meerjarenraming en de financiële positie van de gemeente.
Gemeentefonds
Op basis van het coalitieakkoord Rutte-IV krijgen gemeenten tot 2026 meer geld van het rijk voor de uitvoering van de taken . Waar het accres in de jaren 2022-2025 nog oploopt met de rijksuitgaven, stopt dat in 2026. En dan blijkt dat het accres voor dat jaar bijna 1,4 miljard euro lager is ten opzichte van 2025. En dan is de vooralsnog bevroren opschalingskorting nog buiten beschouwing gelaten.
Regionale ambities
Zoals bekend maakt Heerde deel uit van zowel de Regio Zwolle/Kop van de Veluwe als de Cleantech Regio. Beide regio’s hebben een strategische agenda. Om de doelen van de agenda’s te realiseren zal de triple-helix binnen beide regio’s maatregelen en acties moeten ontplooien. Deze regionale ambities sluiten aan bij onze lokale doelstellingen, waardoor we er vooralsnog van uitgaan dat eventuele te leveren bijdragen worden gedekt uit de bestaande begroting. Wel vergt het acteren in twee regio’s veel van zowel bestuurders als ambtelijke organisatie.
Overhead
De spankracht van de ambtelijke organisatie staat al langere tijd onder druk. Daarbij komen ook de werkzaamheden die voortvloeien uit de crisissen die we momenteel meemaken. Uitval en/of aanhoudende ambities kan tot gevolg hebben dat wij meer extern moeten inhuren. Wij zullen indien opportuun uw raad tijdig meenemen. Deze druk op onze ambtelijke organisatie staat niet op zichzelf. Wij zien momenteel dat regionaal in elke gemeente de beschikbare ambtelijke capaciteit onder grote druk staat: nieuwe taken, hogere eisen, inwonersparticipatie en ambities zijn hier debet aan. Dit geldt niet alleen voor de kleinere gemeenten, maar evenzeer voor grote gemeenten: de problematiek is vergelijkbaar.
Gelijktijdig is er sprake van toenemende krapte op de arbeidsmarkt. We zien dat door de verschraling van de publieke sector voor bepaalde beleidsterreinen nauwelijks nog personeel te vinden is. Dit betreft vooral financiële, RO- en civieltechnische functies. Daarbij komt dat externe inhuur evenmin soelaas biedt. Ook hierin onderscheiden de kleinere gemeenten zich niet van grote gemeenten: de problemen zijn hetzelfde. Deze krapte op de arbeidsmarkt gaat ook Heerde niet voorbij en is momenteel merkbaar. Met een eigen profilering (onze sterke punten) op de arbeidsmarkt proberen we telkens de effecten tot een minimum te beperken.
Verder staat er voor de komende tijd een aantal innovaties op stapel; waaronder de vervanging van het zaaksysteem in combinatie met het zaakgericht werken. In het voorjaar van 2023 wij uw raad via een themaraad nader informeren.
Inflatie en hoge energieprijzen
Momenteel hebben we te maken met een hoge inflatie en torenhoge energieprijzen. Dit heeft ook zijn invloed op het financiële huishouden van de gemeente. Daarom is voor 2023 in de begroting een stelpost opgenomen om kostenstijgingen op te vangen en is op energiekosten bijgeraamd. Ook is het denkbaar dat maatschappelijke organisaties, verenigingen, maar ook huishoudens in de problemen komen en financiële steun nodig hebben. Ook hiervoor is een stelpost opgenomen in de begroting 2023.
Toekomstige investeringen
De gemeente loopt het risico dat geplande of wenselijke investeringen in de toekomst duurder worden dan vooraf verwacht. Bouwend Nederland heeft te maken met extreme prijsstijgingen door schaarste van materialen en door kwaliteitsverbeteringen op het gebied van duurzaamheid. Uit de aanbesteding te zijner tijd zal pas duidelijk worden of de geplande investeringsbedragen toereikend zijn om de geplande investeringen te realiseren.